- Vrijdag is het Black Friday, het uit Amerika overgewaaide koopjesfestijn waarvoor winkelketens stunten met kortingen en consumenten aansporen veel te kopen.
- Steeds meer bedrijven, in binnen- en buitenland, keren zich juist tegen de extreme consumptiedrang die gepaard gaat met de dag en komen met alternatieven.
- In Nederland scharen grote ketens zoals Intratuin, Bever en TUI zich achter een alternatief van het goede doel Trees for All en houden een Green Friday.
Nog lastminute geweldige sinterklaascadeaus inslaan met flinke kortingen? Dat kan tijdens de megauitverkopen op Black Friday en Cyber Monday. In slechts een paar jaar tijd is deze Amerikaanse traditie volledig ingeburgerd geraakt in Nederland en gooien steeds meer bedrijven hun producten een weekend lang in de sale.
Toch lijkt er tegelijkertijd ook een tegenbeweging te groeien van merken en winkelketens die zich verzetten tegen de overconsumptie die dit soort koopjesfestijnen in de hand werken. Grote merken zoals het Amerikaanse kledingmerk Patagonia en de Zwitserse tassenmaker Freitag voeren al jaren actie om consumenten bewust te maken van hun koopgedrag.
Patagonia doneerde vorig jaar 100 procent van de wereldwijde retail- en online Black Friday-verkoop (2 miljoen dollar) aan goede doelen en Freitag sluit al jaren z’n online winkel op Black Friday en verwijst z’n klanten door naar z’n tassenruilprogramma SWAP.
Meubelketen IKEA heeft sinds enkele jaren een eigen alternatief: de Bring Back Friday. Op die dag krijgen klanten die oude IKEA-meubelen inruilen meer geld terug dan normaal. Daarmee wil het Zweedse bedrijf naar eigen zeggen duurzamer worden.
Ook in Nederland zijn er steeds meer duurzamere initiatieven voor Black Friday. Het goede doel Trees for All begon bijvoorbeeld enkele jaren geleden met Green Friday, waar zich inmiddels grote winkelketens zoals Dille & Kamille, Intratuin, Decathlon en ANWB bij hebben aangesloten.
Deze alternatieve opties bieden Nederlandse winkelketens tijdens Black Friday:
1. Dille & Kamille: 'Ga de natuur in!'
'Geluk zit niet in korting, maar in iets goeds doen voor de natuur', staat erop de website van Dille & Kamille. Het bedrijf doet al sinds 2018 aan Green Friday in plaats van Black Friday.
De winkelketen zegt vrijdag alle kanalen op groen te zetten en de natuur in te trekken. Het spoort z'n klanten in Nederland, België en Duitsland aan hetzelfde te doen door 'te genieten van een mooie, winterse wandeling' of iets ‘groens’ te knutselen zoals een voederbakje voor vogels.
2. Intratuin plant 1 vierkante meter bos per aangeschafte boom
Niet meer, meer, meer, maar groener, groener, groener, zegt Intratuin over z'n initiatief op Black Friday. Samen met Trees for all gaat de groenverstrekker één vierkante meter bos planten voor elke boom die verkocht wordt.
Of het nu een kerstboom, laurier of ander soort boom is, het doel is tenminste 10.000 vierkante meter nieuw bos te planten in Nederland, Vietnam en Ghana.
3. Outdoorwinkel Bever repareert gratis je kleding
Outdoorketen Bever biedt onder de noemer For Future Fridays gratis kledingreparatie aan. Ook kunnen klanten hun wandelschoenen laten onderhouden. Volgens de winkelketen leidt Black Friday tot meer consumptie en meer productie. "En dat is precies waar onze aarde niet op zit te wachten."
4. TUI verdubbelt de duurzaamheidsbijdrage van z'n klanten
Ook reisorganisatie TUI zegt niet mee te doen aan allerlei stuntacties en zet tijdens z'n Fair Friday de duurzamere vakanties in het zonnetje.
"Wij vinden dat je niet alleen moet praten over wat je wilt bijdragen aan een betere wereld, maar ook iets moet doen", zegt Ana Henriques van TUI. "Zelfs als dat op korte termijn qua verkoop een beetje schuurt."
Daarnaast verdubbeld TUI de duurzaamheidsbijdrage die klanten altijd al betalen en doneert dat geld aan projecten waarmee lokale gemeenschappen op de vakantiebestemmingen worden geholpen.
5. #GivingTuesday: een wereldwijde actiedag na Cyber Monday om terug te geven
Giving Tuesday is geen goed doel, maar een wereldwijde beweging om organisaties en individuen in het zonnetje te zetten die juist iets terugdoen voor de maatschappij.
"#GivingTuesday markeert het begin van een traditionele periode die in het teken staat van consumeren en cadeaus, daarom moet de focus op de dag na Cyber Monday juist even liggen op geven aan mensen en maatschappelijke organisaties die hulp hard nodig hebben", aldus Jordan van Bergen en Theo Hesen, de initiatiefnemers van Giving Tuesday in Nederland.
Dit jaar focust de dag zich specifiek op solidariteit en naastenliefde, omdat Nederland volgens de beweging erg gepolariseerd is geraakt door de coronacrisis. "Het uitgangspunt van de dag is daarom ook dat men iets doet om een ander te helpen de wereld wat mooier te maken en niet om geld te geven", zeggen de oprichters.